Co roku w pierwszej połowie maja możemy się spodziewać publikacji najświeższego raportu GUS na temat pieczy zastępczej w Polsce. Pod koniec ubiegłego tygodnia pojawił się raport za 2023 rok. Został sporządzony na podstawie liczb, które były aktualne w dniu 31.12.2023. Zapoznajmy się z nimi!
Poniżej przedstawiamy kilka najważniejszych faktów.
1. Liczba dzieci w pieczy zastępczej wzrosła o 3,5%
Według najnowszego raportu w 2023 roku w pieczy zastępczej przebywało 75,8 tys. dzieci, podczas gdy rok wcześniej było ich 72,8 tys. Wskaźnik wzrostu wynosi 3,5%, a rok wcześniej wskaźnik wynosił tylko 0,7%!
2. Liczba dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej to 58 210, a w pieczy instytucjonalnej - 17 128
3. Liczba dzieci w pieczy instytucjonalnej wzrosła o 556
Pomimo zapewnień polityków o deinstytucjonalizacji i pomimo raportu Najwyższej Izby Kontroli z zeszłego roku, który wykazał wiele nieprawidłowości w procesie przejścia od opieki instytucjonalnej do rodzinnych form pieczy zastępczej, niewiele się zmieniło i liczba dzieci w placówkach wciąż rośnie. Co więcej, rośnie też liczba placówek - pomimo zakazu tworzenia nowych placówek! W 2022 funkcjonowało ich 1307, a pod koniec 2023 już 1318.
4. Rodziny zastępcze zawodowe stanowią tylko 5,8% wszystkich rodzin zastępczych
W przeciwieństwie do liczby placówek, liczba zawodowych rodzin zastępczych nie rośnie. Ich procentowy udział w ogólnej liczbie wszystkich rodzin zastępczych jest taki sam jak rok wcześniej.
Co to oznacza?
A) Nie ma nowych osób, które zechciałyby stworzyć rodzinę zastępcza i odpowiednio zająć się dziećmi
i/lub
B) Powiaty nie chcą podpisywać umów z istniejącymi już rodzinami zastępczymi niezawodowymi
W Polsce najwięcej jest rodzin zastępczych spokrewnionych (63,8%) i niezawodowych (30,4%). Te wskaźniki są raczej stałe i niewiele się zmieniają. Przypominamy, że tylko rodziny zastępczy zawodowe pobierają wynagrodzenie za swoją pracę. Pozostałe rodziny zastępcze robią to za darmo (a i tak ciągle wysłuchują, że dorabiają się na dzieciach!!!).
Tutaj nasuwa się pytanie: skoro rośnie liczba dzieci umieszczanych w pieczy zastępczej i skoro wszyscy zgodziliśmy się już, że najlepszym miejscem do wychowywania dzieci jest rodzina (stąd odpowiednie zapisy w ustawie: zakaz tworzenia nowych placówek, zakaz umieszczania dzieci poniżej 10 r.ż. w placówkach), to dlaczego nie dba się o to, aby polepszyć warunki rodziców zastępczych i tym samym zwiększyć liczbę nowych kandydatów?
5. Ponad połowa osób stanowiących rodziny zastępcze jest w wieku 51- 70 lat
6. Spośród 58 210 dzieci przebywających w rodzinnej pieczy zastępczej tylko 2 659 dzieci to sieroty
Dla dużej części społeczeństwa wciąż jest zaskoczeniem, że dzieci, trafiające do pieczy zastępczej (instytucjonalnej czy rodzinnej) to dzieci, które posiadają swoich biologicznych rodziców. Faktem jest jednak, że dzieci, które znajdują się w pieczy zastępczej, najczęściej trafiły do niej na skutek uzależnień swoich rodziców, zaniedbania i niemożności rodziców do sprawowania należytej opieki nad dzieckiem.
7. Do adopcji trafiło tylko 259 dzieci przebywających w instytucjonalnej pieczy zastępczej
Tylko 5,8% dzieci opuszczających placówkę trafiło do adopcji. Co się stało z pozostałymi…? Wróciły do rodziny naturalnej, zostały przeniesione do rodzinnej pieczy zastępczej lub do placówki innego typu. Warto podkreślić, że w zeszłym roku placówki opuściło łącznie 4468 wychowanków. W przypadku rodzinnej pieczy zastępczej do adopcji w zeszłym roku trafiło 1351 dzieci.
8. 6714 dzieci przebywało w pieczy instytucjonalnej niezgodnie z prawem
Zgodnie z ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej dzieci poniżej 10 roku życia powinny zostać niezwłocznie przeniesione z pieczy instytucjonalnej do pieczy rodzinnej. Tymczasem na koniec 2023 roku w placówkach przebywało 6714 dzieci do 10 roku życia, w tym 142 dzieci poniżej 1 roku życia.
źródło: opracowanie własne na podstawie raportu GUS "Piecza zastępcza w 2023 roku." ( https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/dzieci-i-rodzina/dzieci/piecza-zastepcza-w-2023-roku,1,8.html)
Comments